Kapela mira

Ovo je prva ilustracija koju sam uradio po dolasku u Građanski list. Tekst koji ilustruje ticao se Sremskih Karlovaca i sklapanja mira sa Turcima pre više od 300 godina koje se odigralo u ovom mestu u pomenutoj kapeli koja je vapila za obnovom.

No, umesto mog komentara, najbolje da pročitate isečak teksta za koji je urađena ilustracija - ima vrlo zanimljivih detalja, koji će vam, verujem, biti interesantni :)...

Značaj ove građevine nije toliko u umetničkoj vrednosti njene sakralne arhitekture, koliko zbog činjenice da ona predstavlja spomenik krupnog, međunarodnog događaja. Internacionalan karakter ovog kulturno-istorijskog spomenika ističe naročito činjenica da su za njega ideju dali islamski Turci, dok se kasnijoj obnovi kapele pridružio i pravoslavni mitropolit.

Kapela Mira, rekonstrukcija na osnovu opisa u tekstu, olovka

Nakon niza vojnih poraza i neuspešne opsade Beča, turska vojska je, predvođena samim sultanom Mustafom II, kod Sente doživela apsolutni poraz, 1697. godine. Iako su se i sledeće godine nastavile borbe, hrišćanski saveznici su, zbog iscrpljenosti svoje vojske, odmah prihvatili poziv na mirovne pregovore, koji su ponudili Turci i nakon 72 dana, 26. januara 1699. godine potpisali Karlovački mir. Zato što tadašnji Karlovci, koji su se nalazili na neutralnom zemljištu, nisu imali uslova da prihvate toliki broj izaslanika zaraćenih strana i njihove pratnje, koja je brojala negde oko 150 ljudi, izvan grada su podignuti šatori za poslanike, a u sredini je podignuta drvena konferencijska dvorana. Zbog arogancije predstavnika velikih sila, na dvorani je napravljeno četvoro vrata, tako da niko nije mogao imati prvenstvo pri ulasku. Zamišljeno je da kroz južna vrata ulazi poslanik Turske, na severna predstavnik saveznika, dok su kroz bočna vrata ulazili ostali pregovarači, predstavnici Engleske, Holandije, Poljske i Rusije. Zbog istog straha od nadmene dominacije jedne od pregovaračkih strana, tom prilikom je prvi put u modernoj diplomatiji korišten okrugli sto.

Kapela Mira, rekonstrukcija u punom kolru

 Nakon postizanja željenog mira, turska strana je velikodušno predložila da se ova "obična drvena kuća pretvori u svetilište ili crkvu, na večnu slavu Bogu i u zahvalnost što je osobitom dobrotom Božijom, sklopljen mir". Grof Elting je konferencijsku dvoranu ustupio franjevcima iz Petrovaradina, koji su je 1710. godine, preuredili u kapelu posvećenu "Santa Mariae de pace". Drveni zidovi su zamenjeni zidanim, 1732.  godine, ali tako da je sačuvan prvobitni eliptični oblik i mesto četvoro vrata za poslanike. Današnji izgled, po odluci Bečkog ratnog saveta, Kapela mira dobija 1817. godine.

(deo originalnog objavljenog teksta koji su napisali za Građanski list novinari S. Ercegan i S. Stojanović)